İBRAHİM YALÇIN’ IN SEÇİM DEĞERLENDİRMESİ:
2007 yılından beri her yaz giderek 3-5 ay kaldığımız Elbistan’da bu sefer HDP birinci sıra adayımız Aziz Tunç’un da talebi ile bir ay erken giderek seçim bölgemizdeki çalışmalara eşimle birlikte katıldık.
Türkiye genelinde 13 yıllık Akp iktidarının sömürü, soygun ve zulmüne karşı cevap veren çeşitli milliyet ve inançtan Türkiye emekçi halkları, düzenin ezilenlere koyduğu 10 seçim barajını yıkmıştır. HDP ‘ye de% 13.1 oy vererek onurlandırmıştır. Bir yandan Türkiye’nin ilerici, demokrat, yurtsever tüm devrimci güçleri olarak bu başarının mutluluk ve onurunu yaşarken; diger yandan da yapılan çalışmaların ve sonuçlarının değerlendirerek gelecek günlere daha sağlam hazırlanmayı hedeflemeliyiz. Bunun içinde, ilk önce yaptığımız çalışmaların somut değerlendirmesini yaparak; eksik, noksan, hata ve zaaflarımızı doğru tespit edip düzeltme yoluna gitmeliyiz. Bu başlangıca geri dönmek üzere seçimin genel sonuçlarına bir göz atmakta yarar olacaktır. Yayınlanan en son sonuçlar Türkiye genelinde şöyledir.
Toplam seçmen sayısı: 54.813.376 ,
Kullanılan oy : 47.490.546 ,
Katılım oranı : % 86.64
Birçok Avrupa ülkesine göre yüksek düzeyde katlım olduğu söylenmesine rağmen, oldukça iddialı ve tüm siyasi partilerin var gücüyle asıldıkları, siyasi tansiyonun zirve yaptığı bu dönemde bile, halkın şu veya bu nedenle %13.36 sının yani,7 milyondan fazlasının seçime katılmamasını çok dikkate almak gerekmektedir. Bu seçmenlerin seçime katılmama nedenleri ve sosyal konumları ciddiyetle araştırmalıyız.
Kullanılan bu oylar ise şöyle dağılmıştır Oy oran Aldığı oy sayısı Milletvekili sayısı AKP: % 40.9 18.864.864 258
CHP: % 25 11.518.070 132
MHP: %16.3 7.519.168 80
HDP: % 13. 1 6.057.506 80
SP : % 2.1 949.636 —
Burada dikkat çeken en önemli husus, AKP’nin ciddi oy kaybetmesidir. Bunun yanı sıra CHP’nin13 yıldır AKP’ye karşı ana muhalefet eden bir parti konumunda olmasına rağmen oyunu artıramaması özel incelenmesi gereken bir vaka olarak değerlendirilmelidir. MHP’nin oyunu bir kaç puan yükseltmesi, AKP’ den kaçan oyların önemli bir kısmının buralara geldiğini göstermektedir. Zaten genel olarak son yılların seçimlerine bakıldığında, AKP ve MHP seçmeninin iki parti arasında oldukça geçirgen bir yapıya sahip olduğu gözlemlenmektedir. Bu seçimin esas belirleyici yanı ise HDP’nin her türlü saldırı ve çarpıtmalarına rağmen oylarını % 100’ün üstünde artırmasıdır. Bu başarının birçok nedeni vardır. Seçim sonuçları, alınan oylar bu oyların kalıcı hale getirilerek çoğaltılması, gelecek çalışmalar için özel olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
K.Maraşta genel duruma bakacak olursak; Parti OY oranı Aldığı oy sayısı(kişi) Milletvekili sayışı:
AKP % 61 352.949 6
MHP % 19 115.391 2
CHP %8. 49.112 —
HDP %5.2 29.749 —
SP % 3.65 21.084 —
AKP 2011 seçimlerinde % 69.6 oy almışken, oyunu 8.5 oranında düşürmüştür. CHP 2011 seçimlerinde % 11.5 oy almışken bunu % 8.49’a düşürmüştür. En çok oyunu artıran parti ise MHP olmuştur.2011 seçimlerinde % 13 0lan MHP oyları % 20 ‘ye yaklaşmıştır. HDP’nin ise Cumhurbaşkanlığı ile kıyaslandığında oylarını % 4.29 dan %5.5’e çıkardığı görülmektedir. Maraş genelinde HDP’nin bir başarısı söz konusu mudur? Diye sorduğumuzda bunun cevabı “evet”tir. Bu sonuçlar Cumhurbaşkanlığı ile kıyaslanması doğru sonuçlar vermeyebilir. Çünkü cumhurbaşkanlığı oyları genel olarak adaya duyulan tepki oylarıdır. Oysa bu seçimde alınan %5.5 oy, çalışmaların ve düzgün duruşun, genel politikaların benimsenmesinin, barışın oylarıdır. Elbistan’a gelince seçim sonuçları şöyle;
AKP % 49.22 35.799
MHP % 25.54 18.581
CHP % 10.96 7.961
HDP % 9.02 6.561
SP % 3.98 2.898
Elbistan’da sonuçlar Maraş ortalamalarından farklı durmaktadır.AKP’nin Maraşta oy oranı %61 iken Elbistanda % 49.22 dir. Mhp’nin oy oranı ise Maraş ortalamasının üstündedir. CHP oylarındaki gerilemeye bağlı olarak milletvekili çıkaramamıştır. HDP ise oylarını ciddi şekilde artırmıştır. HDP’nin, hem Maraş genelinde hem de Elbistan’da oylarını artırmış olmasına rağmen birçok eksiği olduğu açıktır. Var olan yönetim, taraftar ve gönüllü destekçilerin fedakar çalışmalarına rağmen istenen sonucun elde edilememesi üzerinde düşünmek ve değerlendirmek gerekmektedir. Öncelikle seçim çalışmasına katılan herkes bu konudaki görüşlerini derli toplu hale getirerek belirtmeli, gördüğü olumlu ve olumsuz konuları belirterek değerlendirmelidir. Bu değerlendirmeler gelecek çalışmalara ışık tutmak için gerekli ciddiyetle ele alınarak muhasebe yapılmalıdır. Ben gördüğüm eksiklikleri şöyle sıralayabilirim.
• Bir seçim çalışmasının ana ekseni o partinin seçim bildirgesi ve parti programıdır. Yönetimler buna bağlı kalmak ve bağlı kalınmasını organize etmekle yükümlüdürler. Bir partinin seçim çalışmasını yürütecek kadrolar ve adaylar bu belgeleri incelemeli anlamalı ve uygulamalıdırlar. HDP gibi bir partide bağlayıcı uygulamaların olmayışı sorunları beraberinde getirebilir. Elbistanda buna yeterince dikkat edilmemiştir.
• Elbistan’da birkaç kişi dışında yönetimde çalışan ve karar süreçlerini sahiplenen, çalışmaları gönüllü benimseyen bir yönetim bulunmamaktadır. Her şeyden önce bu durum çalışmalarda istikrar ve sürekliliği ortadan kaldırmaktadır. Dolayısı ile karar süreçleri ve kararların uygulanması sağlıksız yürümektedir.İşler bir iki kişinin üzerinden gitmektedir.
• Türkiyede yıllardır hiç düşmeyen bir siyasi tansiyon olmasına rağmen, seçim sürecinde halkın siyasete ilgisinin daha da arttığı dönemlerde yönetimlerin bu ilgiyi sahiplenerek örgütlemeleri HDP’nin gelişip güçlenmesinin önünü açacaktır.Bunun yapılamaması gelecek dönem örgütlülülügününde gelişmemesine neden olmaktadır.
• Türkiyede 13 yıllık AKP iktidarının kendilerini taşıdığı çıkmazdan kurtulmak isteyen halk kitlelerinin çok kısa sürede kurtuluş olarak gördüğü HDP yönelmesi buna hazır olmayan yönetimlerin sıkıntıya düşmelerine yol açmıştır.
• istem partilerinin içi boş aldatmaca söylemlerinden bıkan halk kitleleri, HDP Eş Başkanlarını yöneticilerinin verdiği mesajlarla HDP’ye daha çok yaklaşmış; bu konuda nasıl aldatıldığının farkına varabilmiştir.
• Bu yüzden HDP yalnız kendisine oy verenlerin değil oy vermeyenlerinde umudu olmuş; bunuda her yerde belli etmiştir. Elbistan gibi her an gerginleştirilebilen bir yerde bile çok rahat bir seçim atmosferi yaşanması bunun en güzel örneğidir.
• İşte halkın HDP’ye olan bu ilgi ve yönelimi seçim sandığına gerektiği gibi yansıtılamadı.
• Kendi içinde örgütlü, birbirine güvenen Elbistan şartlarında sorunlara halkın talepleri ile birlikte çözüm üretme yetenekli bir yönetim, halkın ilgi ve teveccühünü toparlayarak örgütleyip daha başarılı seçim sonuçları elde edebilirdi.
• Ülkenin genel sorunlarına bağlı olarak, bir taşeron işçi şehri, sorunları arttıkça artan bir bir çiftçi şehri, termik santralin sağlıksız işletilmesinden dolayı çevre felaketi ve hastalıklar şehri olan Elbistan da seçim bu somut sorunların da ele alındığı bir çalışma ile daha başarılı hale getirilebilirdi.
• HDP gibi bir partinin bulunduğu şehirde örgütlenebilmesi için, şehrin tarihine entellektüelizmine, kültür ve sanat faaliyetlerine gereken önemi vererek gelişebilir, çevresini geliştirebilirdi.
• Seçimin somut çalışmaları içinde, nüfusu fazla olmayan genelde çalışmalara oy verme dışında bir katkıda sunamayan zaten HDP kitlesi olan yerlere gereğinde fazla zaman harcandı. Bunun yerine Kürt ya da Alevi olmayan köylere, mahallelere daha çok önem verilebilirdi.
• Seçim aracının genel olarak köyleri ziyareti, anons yoluyla duyuruda bulunmasının dışında yapılacak köy ve mahalle ziyaretleri oradaki ilişkiler üzerinden yürütülmesi esas alınmalıdır. Yeni gidilen yerlerde yapılan genel ziyaretlerde yeterli sonuç alınmamıştır. Potansiyel ve enerjimiz daha verimli kullanılmamıştır.
• Seçim somut bir çalışma ve kendi içinde somut bir örgütlenmedir. Genel söylem ve talepler somuta indirgenerek sandık tercihine yansımasının sağlanması esas olmalıdır.
• Parti müşahidi örgütlenmesi genel olarak olumlu olmasına rağmen müşahit bulunduramadığımız birçok köy ve mahalle bulunmaktadır. Bu yerler şimdiden tespit edilerek gelecekte buralara gereken önemi vermeliyiz.
• Elbistan’da gördüğüm en önemli olumsuzluklardan bir tanesi adaylar arasında yeterli uyum ve dayanışmanın olmamasıdır. Bunun araştırılarak tekrarlanmaması ya da bundan sonra yürütülecek faaliyetlere zarar verilmesinin önüne geçilmelidir.
• Eksikliklerin giderilmesi için önerim; faaliyet içerisinde bulunan kadroların bu işleri yaparken verimli olabilmeleri için yerinde ciddi bir eğitime tabi tutulmasıdır.
• Örgütlenme konusunda ise Elbistan somutu ve bu somutun dinamikleri esas alınmalıdır.Dışardan yapılacak destekler bu durumu göz önünde tutarak yapılmalıdır. Bu eksiklik öneri ve uyarılar dışında Elbistanda bir çok iyi şeyde vardı. Bunların birkaç tanesini belirtmeden geçemeyeceğim.
• Adayların çoğunun kadın olması, kadınların çalışmalara yoğun katılımının olması olumlu idi
• Gidilmeyen yer bırakılmaması, en olumsuz yerler dahi gidilmesi, halk gözünde HDP’nin meşruluğunu ve çalışanların öz güvenlerini artırmıştır.
• Yönetimde bulunan sınırlı sayıda arkadaşın ve aktif kadroların fedakarca çalışmaları çok etkili olmuştur.
• Gençliğin katkıları çok değerli olmuştur.
• Yurt dışından gelen HDP’li arkadaşların maddi, manevi ve pratik faaliyetlere doğrudan dahil olmaları ciddi bir dayanak oluşturmuştur.
• Seçim büro masraflarını paylaşan,Çayını-şekerini, evindeki yemeğini aktivistlerle paylaşan, bağış kutusuna sessizce katkı yapan herkesin katkıları çok değerli olmuştur.
• Bütün adayların değerli ve fedakar olmasının yanında, Aziz Tunç’un aday gösterilmesi, inançlı, dinamik ve çalışkan olması ile birlikte, Maraş katliamı ile ilgili yaptığı çalışmalar bağlamında, Maraş’ın arka planında yatan gerçeklerin halkla paylaşılmasının ciddi katkıları olmuştur. Maraş katliamına katılmayan, onaylamayan ama katılmış gibi suçlanan halk kesimlerinin ruh halinin ortaya çıkartılması ve halkların kardeşliği açısından ciddi bir kazanım olarak görülmelidir. Emek, Barış, Özgürlük ve Demokrasi mücadelesine katkı sunan herkesin emeğine saygı duyuyor ve kutluyorum. 14 Haziran 2015 İbrahim Yalçın